Prospekt III

Naar aanleiding van alle onwaarheden die Prospekt zomaar op het net durft te slingeren heb ik een boze brief naar de redactie geschreven:

Het andere Jaroslavl

Strekt de lange arm van Poetin zich naar Nederland uit? Staat Prospekt onder toezicht van het Kremlin? Het lijkt er verdacht veel op nu de redactie besloten heeft om een volstrekt kritiekloze reclamecampagne over de Russische Gouden Ring op te nemen. In de eerste Prospekt van dit jaar slokte deze campagne pardoes zes pagina’s van het toch al niet vette nummer op.

Rostov Veliki laat ik even links liggen, maar het beeld dat ik twee jaar geleden bij een kort bezoek aan Jaroslavl van deze stad kreeg, strookt geenszins met de lofzang van Silvestrov. Ik neem aan dat Silvestrov zijn verhaal uit een 20 jaar oude Sovjet-reisgids overgeschreven heeft, want zijn bonte verzameling clichés hebben weinig met het huidige Jaroslavl van doen.

“De mensen zijn hier innemend en vriendelijk, waarmee ze zich gunstig onderscheiden van de fronsende, ontevreden en soms grofgebekte Moskovieten.” Met deze ongekende chargering beledigt de auteur niet alleen elf miljoen Moskovieten, hij ontziet opmerkelijk genoeg de receptionistes van de Jaroslavlse hotels.

Bij aankomst in Jaroslavl in mei 2001 gingen wij eerst op zoek naar een hotel. De Lonely Planet wees ons naar “Joeta”. Dat dit gebouw nabij het centrum van de stad er uitziet als een jeugdgevangenis geeft het personeel nog geen vrijbrief om zich als botte cipiers te gedragen. De manier waarop wij de deur werden gewezen met de mededeling dat het (volstrekte lege) hotel geen vrije tweepersoonskamer bezat was allesbehalve “innemend en vriendelijk”. Dat de receptioniste haar telefonisch privé-gesprek niet even voor ons wilde onderbreken noem ik eerder “onbeschoft en onprofessioneel”.

Ook bij ons volgende hotel, “Volga”, kregen wij geen hartverwarmend of gastvrij ontvangst. Slechts na aanhoudend smeken en zeuren had de eigenaresse opeens een dure “suite” voor ons vrij. De prijs-kwaliteit-verhouding was – zoals wel vaker in Sovjet-Rusland – geheel zoek. Alleen omdat wij ons korte verblijf aan de stad niet louter wilden besteden aan het zoeken naar een hotelkamer, accepteerden wij de dertig jaar geleden voor het laatst opgeknapte kamer.

Het oude centrum van Jaroslavl is klein, maar alleraardigst. Het kloosterterrein ziet er weliswaar armoedig en slecht onderhouden uit, maar met enige fantasie herleeft het glorierijke verleden van de stad. Dat het wapen van Jaroslavl een beer bevat geeft het stadsbestuur daarentegen geen enkele reden om een “Masja” onder dieptrieste omstandigheden in een minuscuul en smerig hok als bezienswaardigheid te houden. Zelfs een Brabantse varkenshouder moet geschokt reageren bij het zien van het onderkomen van dit beest.

In het artikel van Silvestrov valt werkelijk geen één onvertogen woord over Jaroslavl te ontdekken. Nee, de stad is nog immer in staat om zelfs “de meest verwende” bezoeker te verrassen. Maar dan niet positief met “de schoonheid van zijn gebouwen” en (hoe kom je er bij) “de gezichten van de vrouwen”, maar helaas eerder met zijn eenvormige kerkjes en zijn ongeïnteresseerde bewoners. Alles doet hier denken aan het leven in de tijd van de Sovjet-Unie, toen “service” en “vrolijkheid” nog verboden woorden uit het duistere westen waren.

Het moet voor de redactie van Prospekt erg aantrekkeli