De taalontwikkeling van het jonge kind

Afgelopen week ben ik naar een lezing geweest over “de taalontwikkeling van het jonge kind”, die ons kinderdagverblijf organiseerde. De lezing werd gegeven door taalonderzoekster Madeleine Gibson. De lezing had een theoretisch karakter en het onderdeel dat mij het meest interesseerde ging over de stimulering van taalontwikkeling bij jonge kinderen.

TaalontwikkelingHet tempo van taalontwikkeling is volgens Gibson met name afhankelijk van:

  • De timing van het aanbod – Als je tegen je kind zegt: “Zullen we gaan schommelen?”, helpt het als je daarop ook direct naar een schommel toeloopt.
  • De grootte van het aanbod – Het meer taal een kind hoort, hoe sneller het opgepikt zal worden.
  • Finetuning – Door voortdurend bepaalde woorden te herhalen, zullen deze woorden eerder blijven hangen.
  • Feedback – Een kind veelvuldig verbeteren (of door zijn zinnen verbeterd te herhalen) werkt bevorderend.

Wat verder niet onderschat kan worden is zingen en voorlezen. Wij zijn bij Nils al met zes maanden begonnen met het voorlezen van Jip en Janneke. Inmiddels heeft Nils andere favorieten, maar voorgelezen worden vindt hij ontzettend leuk. Bijna dagelijks komt hij met boekjes aanlopen. Gibson zei trouwens dat je niet krampachtig een boek van voor naar achteren moet voorlezen. Vaak zijn kinderen vooral in de plaatjes geïnteresseerd of valt halverwege hun concentratie weg en willen ze iets anders doen. Laat hun dan vooral hun gang gaan.

Nils is nu bijna anderhalf jaar en zal weldra beginnen met praten. Een valkuil is dan om de kindertaal van hem over te nemen:
“Mama, ikke honger!”
“Ja, jij honger hebben, he!”
Probeer ook dan zoveel mogelijk in correct Nederlands tegen je kind te praten.

    Zie ook: Waarom leren kinderen makkelijker een taal?
    En De vraagbaak kindertaal van Ouders Online.

Update 30 september 2005:
In een reactie op mijn omschrijving van finetuning (puntje 3) merkte Madeleine Gibson op: “Veel herhalen en veel taal aanbieden werkt wel bevorderend, maar dat heeft niet zozeer te maken met finetuning. Finetuning betekent eigenlijk dat je het niveau van complexiteit aanpast aan het linguistische niveau van het kind.”