Koffiepet

Het weekblad Onze Taal kent een rubriek “Ander woord voor …”, waarin lezers een ander woord mogen voorstellen voor een nieuw Engels woord dat in het Nederlands terrein aan het veroveren is. Onze Taal zoekt dan naar een duidelijk en welluidend Nederlands alternatief voor het Engelse woord.

Vorige maand mochten de lezers een nieuw woord voorstellen voor het anglicisme “koffiepad”. De top 3 van ingestuurde voorstellen was:

koffierondje (44x)
koffiebuiltje (35x)
koffieschijfje (15x)

De Taaladviesdienst koos voor koffierondje, “omdat het precies uitdrukt wat het is: het is rond en er zit koffie in. Wat ons betreft is daar geen speld tussen te krijgen”. Wat Primaire Berichten betreft wel.

Koffiewitje drukt ook precies uit wat het is: het is wit en er zit koffie in. Koffiezakje drukt ook precies uit wat het is: het is een zakje en er zit koffie in. Maar koffiewitje en koffiezakje voldoen natuurlijk niet als alternatief. Koffierondje echter ook niet.

Mijn belangrijkste bezwaar tegen koffierondje is het rondje. Als het over dranken gaat heeft rondje namelijk een andere connotatie: niet die van een rond voorwerp, maar van een “rondje halen” of een “rondje doen”. Op een verjaardag kan al gauw gezegd worden: “Doen we nog een koffierondje?”. Hiermee wordt niet bedoeld dat de aanwezigen koffiepads uitgereikt krijgen, maar gewoon dat men toe is aan zijn tweede of derde bakje. Als koffierondje de betekenis van koffiepad krijgt, zou het die vreemde betekenis wel kunnen krijgen. Juist bij het bedenken van nieuwe woorden moet dubbelzinnigheid vermeden worden.

Goed, koffierondje valt dus alsnog af. Wat is dan wel een mooi alternatief voor koffiepad? Koffiebuiltje is een mooi woord, vooral vanwege de gelijkenis met theebuiltje. Het beste Nederlandse equivalent is echter nog niet genoemd, namelijk koffiepet. Koffiepet drukt goed uit wat het is: het lijkt op een pet en er zit koffie in. Het grote voordeel van dit woord is evenwel dat het net zo uitgesproken wordt als koffiepad. Niemand hoeft dus een nieuw woord te leren. En in de schrijftaal kun je je ontwikkeling laten blijken. Als je koffiepad schrijft ben je een onderontwikkelde analfabeet. Schrijf je daarentegen koffiepet, dan straalt de intellectuele roem van je af!